Ένα από τα μυθιστορήματα που έχω διαβάσει και με έχουν αγγίξει ιδιαίτερα είναι το βιβλίο του Herman Melville, Moby Dick (κάμποσες σελίδες).

Το Moby Dick: a whale είναι το κατ’ εξοχήν βιβλίο για τη θάλασσα και τα θαλασσινά ταξίδια. Γράφτηκε από τον Αμερικάνο Melville στα μέσα του 19ου αιώνα και περιγράφει την αναζήτηση και τον αγώνα ενός καπετάνιου φαλαινοθηρικού ιστιοφόρου (του Αχάμπ) με τη μεγάλη άσπρη φάλαινα (Μόμπυ Ντικ) που του έχει γίνει έμμονη ιδέα. Τελικά το πλοίο και το θηρίο συναντιούνται και αλληλοκαταστρέφονται.

Ο Μέλβιλ χρησιμοποιεί συμβολική γλώσσα για να περιγράψει την υπαρξιακή αγωνία του καπετάνιου και τον αγώνα του με το θηρίο, τις δοξασίες των (πολυπολιτισμικών) πρωταγωνιστών και τη θέση τους στον κόσμο όπως την καταλάβαινε η κοινωνία του 1850. Η άσπρη φάλαινα μπορεί να συμβολίζει την άγνωστη δύναμη (φύση, γνώση) που ο τραγικός άνθρωπος είναι καταδικασμένος από τη μοίρα του να ερμηνεύσει/καθυποτάξει ή την παράξενη αναγκαστική συνάντηση της ανθρώπινης ιστορίας με τη φυσική ιστορία.

Το βιβλίο περιγράφει γλαφυρά τη ζωή πάνω στο καράβι, τη δομή της ιεραρχίας του πληρώματος και τις σχέσεις μεταξύ των μελών του. Υπάρχει ένα εκτενές χωρίο για τις φάλαινες και τα είδη τους (παρωχημένο, πια) και καλές περιγραφές για τη τέχνη της ιστιοπλοΐας και της φαλαινοθηρίας με μικρές βάρκες (φαλαινίδες). Η χρήση της ναυτικής αγγλικής γλώσσας είναι λόγος για να διαβαστεί το μυθιστόρημα στην αρχική του γλώσσα και όχι από μετάφραση. Το μυθιστόρημα αρχίζει ως εξής:

Call me Ishmael. Some years ago—never mind how long precisely—having little or no money in my purse, and nothing particular to interest me on shore, I thought I would sail about a little and see the watery part of the world. It is a way I have of driving off the spleen and regulating the circulation. Whenever I find myself growing grim about the mouth; whenever it is a damp, drizzly November in my soul; whenever I find myself involuntarily pausing before coffin warehouses, and bringing up the rear of every funeral I meet; and especially whenever my hypos get such an upper hand of me, that it requires a strong moral principle to prevent me from deliberately stepping into the street, and methodically knocking people’s hats off—then, I account it high time to get to sea as soon as I can. This is my substitute for pistol and ball. With a philosophical flourish Cato throws himself upon his sword; I quietly take to the ship. There is nothing surprising in this. If they but knew it, almost all men in their degree, some time or other, cherish very nearly the same feelings towards the ocean with me.

...

Χαρακτηριστική είναι και η περιγραφή του νησιου Ναντάκετ, ενός νησιού νότια από το Cape Cod της Μασσαχουσέττης, από το οποίο ξεκινούσαν τα φαλαινοθηρικά ιστιοφόρα το 19ο αιώνα για τα τριετή ταξίδια τους. Τώρα το νησί, μια-δύο ώρες με το πλοίο από το Χαϊάνις Πορτ, εξακολουθεί να είναι ένας πανέμορφος σωρός από άμμο και τόπος παραθερισμού (αν και το νερό είναι πολύ κρύο για να κάνεις μπάνιο) των πλουσίων οικογενειών της πολιτείας μεταξύ των οποίων και των Κένεντι:

Nantucket! Take out your map and look at it. See what a real corner of the

world it occupies; how it stands there, away off shore, more lonely than the Eddystone

lighthouse. Look at it—a mere hillock, and elbow of sand; all beach, without a background.

There is more sand there than you would use in twenty years as a substitute for blotting

paper. Some gamesome wights will tell you that they have to plant weeds there, they

don’t grow naturally; that they import Canada thistles; that they have to send beyond

seas for a spile to stop a leak in an oil cask; that pieces of wood in Nantucket are

carried about like bits of the true cross in Rome; that people there plant toadstools

before their houses, to get under the shade in summer time; that one blade of grass

makes an oasis, three blades in a day’s walk a prairie; that they wear quicksand shoes,

something like Laplander snow-shoes; that they are so shut up, belted about, every way

inclosed, surrounded, and made an utter island of by the ocean, that to their very chairs

and tables small clams will sometimes be found adhering, as to the backs of sea turtles.

But these extravaganzas only show that Nantucket is no Illinois.

Look now at the wondrous traditional story of how this island was settled by the

red-men. Thus goes the legend. In olden times an eagle swooped down upon the

New England coast, and carried off an infant Indian in his talons. With loud lament

the parents saw their child borne out of sight over the wide waters. They resolved

to follow in the same direction. Setting out in their canoes, after a perilous passage

they discovered the island, and there they found an empty ivory casket,—the poor little

Indian’s skeleton.

Excerpt From: Herman Melville. “Moby Dick.”

Αλέξανδρος Δ. Γκότσης